Dopłaty do składek z tytułu ubezpieczenia upraw rolnych i zwierząt gospodarskich.
Ustawa z dnia 7 lipca 2005 r. o ubezpieczeniach upraw rolnych i zwierząt gospodarskich (Dz. U. z 2019 r. poz. 477) stwarza możliwość dopłaty z budżetu państwa do składek rolników z tytułu zawarcia umów ubezpieczenia od wystąpienia zdarzeń losowych tj. huragan, powódź, deszcz nawalny, grad, piorun, obsunięcia się ziemi, lawiny, susza, ujemne skutki przezimowania lub przymrozków wiosennych następujących upraw: zbóż, kukurydzy, rzepaku, rzepiku, chmielu, tytoniu, warzyw gruntowych, drzew i krzewów owocowych, truskawek, ziemniaków, buraków cukrowych, roślin strączkowych, przy czym umowa ubezpieczenia obejmuje rośliny, uprawiane w plonie głównym, przy czym za plon główny uznaje się w przypadku: buraków cukrowych – korzenie buraka, kukurydzy przeznaczonej na paszę – kolby i nadziemne części rośliny, zbóż, rzepaku i rzepiku, kukurydzy przeznaczonej na ziarno – ziarna lub nasiona, ziemniaków – bulwy, warzyw gruntowych – części warzyw gruntowych przeznaczone do konsumpcji, drzew i krzewów owocowych oraz truskawek –owoce lub całe nasadzenia, chmielu – szyszki, tytoniu – liście, roślin strączkowych – nasiona.
Dla produkcji zwierzęcej tj.: bydła, koni, owiec, kóz, drobiu lub świń od huraganu, powodzi, deszczu nawalnego, gradu, pioruna, obsunięcia się ziemi, lawiny, uboju z konieczności.
Szkody spowodowane przez:
- huragan - oznaczają szkody powstałe w wyniku działania wiatru o prędkości nie mniejszej niż 24 m/s, którego działanie wyrządza masowe szkody; pojedyncze szkody uważa się za spowodowane przez huragan, jeżeli w najbliższym sąsiedztwie stwierdzono działanie huraganu;
- powódź - oznaczają szkody powstałe wskutek:
- zalania terenów w następstwie podniesienia się poziomu wód płynących lub stojących,
- zalania terenów wskutek deszczu nawalnego,
- spływu wód po zboczach lub stokach na terenach górskich i podgórskich;
- deszcz nawalny - oznaczają szkody powstałe wskutek deszczu o współczynniku wydajności o wartości co najmniej 4; w przypadku braku możliwości ustalenia tego współczynnika bierze się pod uwagę stan faktyczny i rozmiar szkód w miejscu ich powstania, świadczące wyraźnie o działaniach deszczu nawalnego;
- grad - oznaczają szkody powstałe wskutek opadu atmosferycznego składającego się z bryłek lodu;
- piorun - oznaczają szkody będące następstwem wyładowania atmosferycznego pozostawiającego bezsporne ślady tego zdarzenia;
- obsunięcie się ziemi - oznaczają szkody spowodowane przez zapadanie się ziemi oraz usuwanie się ziemi, z tym że za szkody spowodowane przez:
- zapadanie się ziemi - uważa się szkody powstałe wskutek obniżenia się terenu z powodu
zawalenia się podziemnych wolnych przestrzeni w gruncie,
- usuwanie się ziemi - uważa się szkody powstałe wskutek ruchów ziemi na stokach;
- lawinę - oznaczają szkody powstałe wskutek gwałtownego zsuwania się lub staczania ze zboczy górskich lub podgórskich mas śniegu, lodu, skał, kamieni, ziemi lub błota;
- suszę - oznaczają szkody spowodowane wystąpieniem, w dowolnym sześciodekadowym okresie od dnia 21 marca do dnia 30 września, spadku klimatycznego bilansu wodnego poniżej wartości określonej dla poszczególnych gatunków roślin uprawnych i gleb(Minister właściwy do spraw rolnictwa określi, w drodze rozporządzenia, wartości klimatycznego bilansu wodnego dla poszczególnych gatunków roślin uprawnych i gleb, z podziałem na województwa, mając na uwadze warunki agro-meteorologiczne i glebowe w poszczególnych województwach) ;
- ujemne skutki przezimowania - oznaczają szkody spowodowane wymarznięciem, wymoknięciem, wyprzeniem, wysmaleniem lub wysadzeniem roślin, w okresie od dnia 1 grudnia do dnia 30 kwietnia, polegające na całkowitym lub częściowym zniszczeniu roślin lub całkowitej utracie plonu lub jego części;
- przymrozki wiosenne - oznaczają szkody spowodowane przez obniżenie się temperatury poniżej 0°C, w okresie od dnia 15 kwietnia do dnia 30 czerwca, polegające na całkowitym lub częściowym zniszczeniu roślin lub całkowitej utracie plonu lub jego części;
- ubój z konieczności - oznaczają szkody spowodowane w wyniku uboju zarządzonego przez lekarza weterynarii, dokonanego w następstwie zdarzeń losowych określonych w art. 3 ust. 2. pkt 2-6, 8 i 9 ustawy.
Wartość dopłat z budżetu państwa do składek ubezpieczeń należnych od producentów rolnych z tytułu zawarcia umowy ubezpieczenia upraw rolnych lub zwierząt gospodarskich na 2021 r. został określony przez Radę Ministrów w Rozporządzeniu z dnia 24 listopada 2020 r. w sprawie wysokości dopłat do składek z tytułu ubezpieczenia upraw rolnych i zwierząt gospodarskich w 2021 r. (Dz. U. z 2021 r. poz. 2115), w wysokości: 65% składki do 1 ha upraw rolnych i 65% składki do
1 szt. zwierząt z gatunku: bydło, konie, owce, kozy, drób lub świnie.
Dopłaty z budżetu państwa do składek ubezpieczenia będą przysługiwały producentom rolnym w wysokości do 65% składki w przypadku zawarcia przez producenta rolnego umowy ubezpieczenia zawierającej pakiet rodzajów ryzyka i określenia przez zakład ubezpieczeń stawki taryfowej nie przekraczających 9% sumy ubezpieczenia. W przypadku upraw prowadzonych na użytkach rolnych klasy V i VI powyższa stawka taryfowa będzie mogła zostać określona w wyższej wysokości, tj. odpowiednio 12% i 15% sumy ubezpieczenia tych upraw. W przypadku określenia przez zakłady ubezpieczeń stawek taryfowych ubezpieczenia przekraczających odpowiednio 9%, 12% i 15% sumy ubezpieczenia upraw, z wyłączeniem upraw drzew i krzewów owocowych oraz truskawek, od pełnego pakietu ryzyk (10 rodzajów ryzyka), dopłaty do tych stawek będą pomniejszane proporcjonalnie do procentu ich podwyższenia, bez uwzględniania tutaj stawek taryfowych dla ryzyka suszy i ujemnych skutków przezimowania.
Natomiast w przypadku ustalenia składki ubezpieczenia upraw drzew i krzewów owocowych oraz truskawek, z zastosowaniem stawki taryfowej przekraczającej odpowiednio 9%, 12% i 15% sumy ubezpieczenia, dopłaty do składek producentów rolnych będą stosowane do tych wysokości sumy ubezpieczenia. Pozostałą część składki w całości zapłaci rolnik. W przypadku zawarcia umowy ubezpieczenia obejmującej swoim zakresem jeden rodzaj ryzyka albo kilka wybranych przez producenta rolnego rodzajów ryzyka, dopłaty do składek ubezpieczenia będą przysługiwały
w wysokości do 65% składki, jeżeli określone przez zakłady ubezpieczeń stawki taryfowe ubezpieczenia od jednego lub łącznie kilku rodzajów ryzyka nie przekroczą stawek taryfowych
w wysokości odpowiednio 9%, 12% i 15% sumy ubezpieczenia. Jeżeli oferowane przez zakłady ubezpieczeń stawki taryfowe przekroczą wysokości odpowiednio 9%, 12% i 15% sumy ubezpieczenia, z wyłączeniem upraw drzew i krzewów owocowych oraz truskawek, dopłaty będą proporcjonalnie pomniejszane o wysokość ich przekroczenia, przy zachowaniu zasady nieuwzględniania w wyliczeniach stawek taryfowych dla ryzyka suszy i ujemnych skutków przezimowania. Natomiast w przypadku umów ubezpieczenia upraw drzew i krzewów owocowych oraz truskawek, po przekroczeniu tych stawek taryfowych, dopłata do składki będzie przysługiwała do 65% składki do stawek taryfowych odpowiednio 9%, 12% i 15% sumy ubezpieczenia. Pozostałą część składki w całości zapłaci rolnik.
W przypadku ubezpieczenia zwierząt gospodarskich dopłaty będą przysługiwały producentom rolnym w wysokości do 65% składki, w przypadku określenia przez zakłady ubezpieczeń stawek taryfowych ubezpieczenia od łącznego ubezpieczenia zwierząt nie przekraczających 0,5% sumy ubezpieczenia.
Producenci rolni podpisują umowy ubezpieczenia w zakładach ubezpieczeń, które zawarły z ministrem właściwym do spraw rolnictwa umowy w sprawie dopłat, zakłady te zawierają umowy ubezpieczenia z producentami rolnymi do wyczerpania w danym roku limitu dopłat, których wysokość dla danego zakładu ubezpieczeń określa się w umowach w sprawie dopłat. Umowy ubezpieczenia są zawierane na okres do 12 miesięcy. Umowa ubezpieczenia ulega rozwiązaniu z upływem okresu, na który została zawarta, chyba że producent rolny obejmujący gospodarstwo rolne w posiadanie wypowie ją przed upływem 30 dni od dnia objęcia gospodarstwa rolnego w posiadanie. W przypadku wypowiedzenia umowy ubezpieczenia rozwiązuje się ona z upływem 30 dni następujących po dniu objęcia gospodarstwa rolnego w posiadanie.
Sumy ubezpieczenia, odrębnie dla każdej uprawy rolnej i każdego zwierzęcia gospodarskiego, ustala producent rolny z zakładem ubezpieczeń w umowie ubezpieczenia, z tym że nie mogą one przekroczyć maksymalnych sum ubezpieczenia określonych w przepisach.
Maksymalne sumy ubezpieczeń.
Maksymalne sumy ubezpieczeń dla poszczególnych upraw rolnych i zwierząt gospodarskich na 2021 r. zgodnie z Rozporządzeniem Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 27 listopada 2020 r. wynoszą:
do 1 ha upraw rolnych
UPRAWA |
KWOTA ZŁ |
ZBOŻA |
15 377 |
KUKURYDZA |
8137 |
RZEPAK I RZEPIK |
10 200 |
CHMIEL |
54 682 |
TYTOŃ |
33 058 |
WARZYWA GRUNTOWE |
210 159 |
DZREWA I KRZEWY OWOCOWE |
107 200 |
TRUSKAWKI |
42 245 |
ZIEMNIAKI |
43 500 |
BURAKI CUKROWE |
10 098 |
ROŚLINY STRĄCZKOWE |
12 639 |
do 1 sztuki zwierzęcia
ZWIERZĘ |
KWOTA ZŁ |
BYDŁO |
8932 |
KONIE |
11 160 |
OWCE |
705 |
KOZY |
700 |
ŚWINIE |
1791 |
KURY, PERLICE,PRZEPIÓRKI |
53 |
KACZKI |
65 |
GĘSI |
250 |
INDYKI |
145 |
STRUSIE |
1045 |
Opracowanie: Dział Ekonomiki i Zarządzania Gospodarstwem Podkarpacki Ośrodek Doradztwa Rolniczego w Boguchwale.
Źródło:
Ustawa z dnia 7 lipca 2005 r. o ubezpieczeniach upraw rolnych i zwierząt gospodarskich (Dz. U. z 2019 r. poz. 477).
Rozporządzenie Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 27 listopada 2020 r. w sprawie maksymalnych sum ubezpieczenia dla poszczególnych upraw rolnych i zwierząt gospodarskich na 2021 r. (Dz. U. z 202 r. poz. 2120).
Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 24 listopada 2020 r. w sprawie wysokości dopłat do składek z tytułu ubezpieczenia upraw rolnych i zwierząt gospodarskich w 2021 r. (Dz. U. z 2020 r. poz.2115).
Akceptacja: Ewa Neczyńska kierownik działu Ekonomiki i ZGR