Tradycyjnie już dzikie ptaki zakładają gniazda i wyprowadzają lęgi. A udomowione ptaki użytkowe również muszą utrzymać swój gatunek i zgodnie z ustalonym rytmem biologicznym wydać potomstwo.
W nowoczesnej hodowli drobiu coraz rzadziej spotykamy wysiadywanie jajek i naturalny wychów piskląt, który z powodzeniem został zastąpiony przez specjalistyczne z akłady zajmujące się wylęgiem drobiu. Rolnik ma możliwość zakupu zdrowych, zaszczepionych, określonego gatunku, rasy, a nawet płci piskląt pochodzących z pewnego źródła.
Przy zakupie piskląt jednodniowych pierwsze dni życia ptaków są bardzo ważne. Początkowy okres odchowu to szybki wzrost ptaków, a więc czas szczególnej troski o pisklęta, które są wtedy najbardziej wrażliwe i wymagające.
Przygotowanie odchowalni dla wstawianych piskląt
Najlepiej i najwygodniej wychowywać pisklęta w specjalnym do tego przeznaczonym pomieszczeniu, tzw. odchowalni.
Należy ją wcześniej przygotować na przyjęcie ptaków:
- umyć okna, udrożnić wywietrzniki, zdezynfekować i wybielić pomieszczenie mlekiem wapiennym, posadzkę posypać wapnem palonym lub superfosfatem (0,5 kg/m2),
- nałożyć czystej, świeżej ściółki na grubość 5-10 cm, a dla indycząt 15-30 cm. Ściółkę (najlepiej sieczkę ze słomy żytniej lub owsianej), należy dobrze ugnieść i ewentualnie wyłożyć grubszym papierem falistym, który należy codziennie zmieniać,
- przygotować niezbędny sprzęt, zawiesić dodatkowe źródło ciepła w postaci promiennika podczerwieni lub sztucznej kwoki. Pisklęta kurze dogrzewa się do 4. tygodnia życia, gęsięta i kaczęta do 3. tygodnia, a indyki nawet do 6. tygodnia życia – w zależności od temperatury otoczenia,
- rozłożyć karmidełka i poidła, które mogą być dodatkowo doświetlone w pierwszych dniach użytkowania. Przez 2-3 doby stosować oświetlenie całodobowe, aby pisklęta nauczyły się jeść i pić.
Pielęgnacja i żywienie
Na jedną dobę przed zakupem piskląt odchowalnię wywietrzyć i nagrzać do odpowiedniej temperatury. Warunkiem prawidłowego wychowu piskląt jest ogrzanie pomieszczenia i ściółki przed wstawieniem i utrzymanie wymaganej temperatury powietrza. Temperatura ściółki przy zasiedleniu wychowalni pisklętami powinna wynosić minimum 31°C. W pierwszych tygodniach pisklęta
wymagają szczególnie dużo ciepła, ale wraz z wiekiem temperaturę stopniowo obniża się.
Po przywiezieniu ptaków należy je napoić letnią wodą lub naparem ziół z rumianku i mięty. Po 2-3 godzinach pisklęta należy nakarmić.
Pierwsza karma to pasza pełnoporcjowa z zakupu lub płatki owsiane, kasza jęczmienna, śruty zbóż odsiane z mąki i łuski, twaróg, gotowane jajko. Po kilku dniach podawać posiekaną zielonkę lub susz z pokrzywy, młodej lucerny, mleczu, komosy, piołunu, krwawnika. Wskazane jest, aby podawać pisklętom tartą marchew, cebulę, szczypior oraz drobny żwirek, a do picia kwaśne mleko
lub maślankę oraz napary z ziół. Przy żywieniu paszami gospodarskimi, należy stosować preparaty witaminowe i mineralne oraz pasze bogate w białko, tj. gotowane jajka, twaróg, zsiadłe mleko i mleko w proszku, śrutę z grochu, śrutę sojową, drożdże pastewne.
Drożdże są cennym dodatkiem, bowiem zawierają dużo witamin z grupy B, chroniąc ptaki przed deformacją nóg.
Przy pielęgnacji piskląt należy przestrzegać higieny. Sprzęt systematycznie myć w gorącej wodzie z szarym mydłem, suszyć na słońcu, usuwać resztki niewyjedzonej karmy, wymieniać wodę do picia, dbać o czystość ściółki.
Do dezynfekcji sprzętu i ściółki stosować ogólnie dostępne środki dezynfekcyjne, np.: Virkon, Dezosan Wigor, Fumagri świeca, Hyporex, Sanosan, Stalosan, Lubisan i inne.
W słoneczne ciepłe dni trzytygodniowe pisklęta mogą korzystać z zielonego wybiegu, na początku po kilkanaście minut dziennie, oczywiście po obeschnięciu rosy, chroniąc ptaki przed deszczem, silnym słońcem i wiatrem. Powoduje to hartowanie się ptaków, co w konsekwencji ogranicza dogrzewanie w odchowalni.
Zakup piskląt
Pisklęta powinny pochodzić ze sprawdzonych zakładów wylęgowych, być żywotne i zdrowe, wolne od chorób przenoszonych przez jaja i zaszczepione przeciwko chorobom, np. chorobie Mareka.
Pisklęta jednodniowe ocenia się pod względem kondycji zdrowotnej, wyglądu puchu, pępowiny i odbytu, dzioba oraz nóg. Zdrowe pisklę kurze powinno być ruchliwe, a jego masa nie mniejsza niż 32 gramy. Powinno mieć skrzydełka przylegające do ciała, prawidłowo wciągnięty woreczek żółtkowy, zagojoną pępowinę, brzuszek suchy, a odbyt niezalepiony kałem. Puch musi być suchy
i błyszczący, nie może być pozlepiany, szorstki lub zmatowiały. Dziób, nogi i palce muszą być proste, bez skrzywień, natomiast oczy żywe i błyszczące.
W województwie podkarpackim pisklęta można nabyć w sprawdzonych zakładach, np.:
- Zakład Wylęgu Drobiu w Kolbuszowej, ul. J. Piłsudskiego 89a, tel. 17 227 19 72.
Ceny piskląt kurzych jednodniowych kształtują się na poziomie:
- kurki i kogutki rasy mięsnej (razem) – 2,30 zł/szt.,
- kurki i kogutki ogólnoużytkowe (razem) – 1,80 zł/szt.,
- kurki ogólnoużytkowe (szczepione) – 3,50 zł/szt.,
- kogutki ogólnoużytkowe – 0,50 zł/szt.
- Zakład Wylęgu Drobiu – Spółdzielnia Kółek Rolniczych Markowa 1583, tel. 17 226 57 88 lub 17 226 52 27, oferuje do sprzedaży:
Ferma Drobiu Balawejder – Markowa 87, tel. 609 811 417 lub 609 985 732:
Nie należy kupować piskląt niewiadomego pochodzenia i rasy na targowiskach od przygodnych handlarzy, bez udokumentowanego statusu zdrowotnego, gdzie często ptaki przetrzymywane były w nieodpowiedniej temperaturze. Takie przypadkowe zakupy odbijają się później negatywnie na uzyskiwanych efektach odchowu i produkcji.
Stanisław Kawa
PODR Boguchwała