Gospodarowanie w strefie ochronnej wody

Coraz częściej wszystkie te czynniki dotykają naszego bezpośredniego środowiska, powinno to obligować nas do tego abyśmy z większą uwagą i starannością dysponowali kurczącymi się zasobami wody pitnej. Rozwaga, dostosowanie się do przepisów wyznaczonych przez ekspertów, pozwolą nam cieszyć się czystą wodą, tak przecież niezbędną do życia.

Głównymi aktami prawnymi określającymi zasady gospodarki wodnej w Polsce są: ustawa Prawo Wodne, Ramowa Dyrektywa Wodna Parlamentu Europejskiego i Rady Unii Europejskiej. Dowiadujemy się z tych aktów prawnych o zasadach, celach oraz sposobach ochrony ujęć wody.

Celem ustanowienia stref ochronnych i obszarów chronionych, jest zapewnienie odpowiedniej jakości wód ujmowanych do zaopatrzenia ludności w wodę przeznaczoną do spożycia przez ludzi oraz zaopatrzenia zakładów wymagających wody wysokiej jakości, a także ochronie zasobów wodnych. Strefę ochronną obejmującą teren ochrony bezpośredniej i teren ochrony pośredniej ustanawia Wojewoda w drodze aktu prawa miejscowego. 

Ochronie zasobów wodnych służy ustanowienie:

a) stref ochronnych ujęć wody,

b) obszarów ochronnych zbiorników wód śródlądowych.

Strefę ochronną stanowi obszar ustanowiony na podstawie art. 135 ust. 1, na którym obowiązują nakazy, zakazy i ograniczenia w zakresie użytkowania gruntów oraz korzystania z wód.

Strefa ochronna obejmuje:

• wyłącznie teren ochrony bezpośredniej – strefę ochronną obejmującą wyłącznie teren ochrony bezpośredniej, ustanawia się dla każdego ujęcia wody, z wyłączeniem ujęć wody służących do zwykłego korzystania z wód,
• teren ochrony bezpośredniej i teren ochrony pośredniej – strefa ochrony pośredniej ujęcia wód podziemnych obejmuje obszar zasilania ujęcia wody.

Strefę ochronną ujęcia wód powierzchniowych określa się tak, aby trwale zapewnić jakość wody zgodną z przepisami wydanymi na podstawie art. 74 ust. 1, a także aby zabezpieczyć wydajność ujęcia wody. Strefę ochronną wyznacza się na podstawie ustaleń zawartych w dokumentacji hydrologicznej tego ujęcia. Strefa ochronna ujęcia wody z potoku górskiego lub z górnego biegu rzeki może obejmować całą zlewnię cieku powyżej ujęcia wody. Granice terenu ochrony pośredniej oznacza się przez umieszczenia w punktach przecięcia się granic ze szlakami komunikacyjnymi oraz w innych charakterystycznych punktach terenu, tablic zawierających informacje o ustanowieniu strefy ochronnej.

Na terenie ochrony bezpośredniej należy:

1) odprowadzać wody opadowe lub roztopowe w sposób uniemożliwiający przedostawanie się ich do urządzeń służących do poboru wody,

2) zagospodarować teren zielenią,

3) odprowadzać poza granicę terenu ochrony bezpośredniej ścieki z urządzeń sanitarnych przeznaczonych do użytku dla osób zatrudnionych przy obsłudze urządzeń służących do poboru wody,

4) ograniczyć wyłącznie do niezbędnych potrzeb przebywanie osób niezatrudnionych przy obsłudze urządzeń służących do poboru wody.

Teren ochrony bezpośredniej należy ogrodzić, a jego granice przebiegające przez wody powierzchniowe oznaczyć za pomocą rozmieszczonych w widocznych miejscach stałych znaków stojących lub pływających. Na ogrodzeniu oraz znakach należy umieścić tablice zawierające informację o ustanowieniu strefy ochronnej i zakazie wstępu osób nieupoważnionych, zakazuje się niszczenia, uszkadzania lub przemieszczania stałych znaków stojących lub pływających, o których mowa w ust. 1, oraz tablic zawierających informacje o ustanowieniu strefy ochronnej i zakazie wstępu osób nieupoważnionych.

Na terenie ochrony pośredniej może być zakazane lub ograniczone wykonywanie robót lub czynności powodujących zmniejszenie przydatności ujmowanej wody lub wydajności ujęcia, obejmujących:

• wprowadzanie ścieków do wód lub do ziemi,
• rolnicze wykorzystanie ścieków,
• przechowywanie lub składowanie odpadów promieniotwórczych,
• stosowanie nawozów oraz środków ochrony roślin,
• budowę nowych dróg, linii kolejowych, lotnisk lub lądowisk,
• wykonywanie urządzeń melioracji wodnych oraz wykopów ziemnych,
• lokalizowanie zakładów przemysłowych oraz ferm chowu lub hodowli zwierząt,
• lokalizowanie magazynów produktów ropopochodnych oraz innych substancji, a także rurociągów do ich transportu,
• lokalizowanie składowisk odpadów niebezpiecznych, innych niż niebezpieczne i obojętne oraz obojętnych,
• mycie pojazdów mechanicznych,
• urządzanie parkingów, obozowisk oraz kąpielisk i miejsc okazjonalnie wykorzystywanych do kąpieli,
• lokalizowanie nowych ujęć wody,
• lokalizowanie cmentarzy oraz grzebanie martwych zwierząt,
• wydobywanie kopalin,
• wykonywanie odwodnień budowlanych lub górniczych,
• lokalizowanie budynków mieszkalnych oraz obiektów budowlanych związanych z turystyką,
• używanie statków powietrznych do przeprowadzania zabiegów rolniczych,
• urządzanie pryzm kiszonkowych,
• chów lub hodowlę ryb, ich dokarmianie lub zanęcanie,
• pojenie oraz wypasanie zwierząt,
• wydobywanie kamienia, żwiru, piasku oraz innych materiałów, a także wycinanie roślin z wód lub brzegu,
• uprawianie sportów wodnych,
• użytkowanie statków o napędzie spalinowym,
• lokalizowanie nowych przedsięwzięć mogących znacząco oddziaływać na środowisko,
• składowanie opakowań po nawozach i środkach ochrony roślin,
• stosowanie i składowanie chemicznych środków zimowego utrzymania dróg.

Na gruntach rolnych lub leśnych położonych na terenach ochrony pośredniej może być wprowadzony obowiązek stosowania odpowiednich upraw rolnych lub leśnych. Przy wprowadzaniu zakazów, nakazów i ograniczeń dotyczących użytkowania gruntów na terenie ochrony pośredniej uwzględnia się warunki infiltracji zanieczyszczeń do poziomu wodonośnego, z którego woda jest ujmowana.

Oprac. Dominika Banaś
PODR Boguchwała